DIAGNOSTYKA OBRAZOWA W CHOROBACH SUTKA

Wstęp

Diagnostyka chorób sutka, zwłaszcza wczesna, przedkliniczna raka, ciągle jeszcze stanowi wyzwanie współczesnej medycyny.

Postęp jaki dokonał się tej diagnostyce jak i w możliwościach leczenia chorób sutka w ciągu ostatnich dwudziestu lat jest bardzo duży i znaczący. Ciągle trwają poszukiwania metod bardziej czułych i swoistych we wczesnej diagnostyce chorób sutka, a zwłaszcza raka. Rak sutka stanowi populacyjne zagrożenie dla zdrowia i życia kobiet zachodniego świata. Zwiększa się systematycznie zachorowalność na raka sutka przy obniżających się wskaźnikach jego śmiertelności, co bez wątpienia jest wynikiem zwiększonej jego wykrywalności w okresie przedklinicznym i postępów w jego leczeniu chirurgicznym i za pomocą chemio-, farmako- i radioterapii.

Jednym z zasadniczych momentów sukcesu w leczeniu raka sutka jest jego wczesne wykrycie za pomocą metod obrazowych i mikroskopowych, co stwarza dużo lepsze możliwości uzyskania sukcesu terapeutycznego. Diagnostyka obrazowa sutka obecnie dysponuje znakomitymi i czułymi metodami oceny i badania morfologii sutka i jego nieprawidłowych zmian.
Metody ze względu na ich znaczenie, dostępność, cenę i przydatność diagnostyczną można podzielić na dwie grupy.

Do pierwszej należą: mammografia i sonamografia (usg), do drugiej mammografia rezonansu magnetycznego i badania izotopowe z zakresu medycyny nuklearnej.
Celem niniejszej książki jest prezentacja współczesnych możliwości diagnostycznych wspomaganych technikami mikroskopowymi, badań obrazowych ich standardów i miejsca w algorytmie diagnostycznym na tle zagadnień epidemiologicznych, klinicznych i terapeutycznych dotyczących chorób sutka i możliwości ich leczenia ze szczególnym uwzględnieniem raka. Dlatego też w książce, oprócz rozdziałów poświęconych badaniom obrazowym znalazły się rozdziały poświęcone epidemiologii i leczeniu raka sutka, a także rozdział dotyczący hormonalnej terapii zastępczej i jego wpływ na choroby sutka.

Książkę polecam lekarzom wszystkich specjalności medycznych, którzy w każdym aspekcie swojej codziennej pracy zajmują się chorobami sutka. W sposób specjalny polecam ją diagnostom obrazowym, bowiem od ich wiedzy, aktywnej postawy diagnostycznej i staranności, zależy sukces terapeutyczny związany z wczesnym wykrywaniem chorób sutka w tym raka.
Dziękuję znakomitemu Gronu Autorów tej książki za chęć napisania poszczególnych rozdziałów.
Dziękuje za zgodę, aby książka ta była dedykowana świętej pamięci Profesora Zbigniewa Kaliny.

Wiesław Jakubowski

Informacje o Autorach książki wg. kolejności poszczególnych rozdziałów:

Prof. dr hab. med. Zbigniew Wronkowski,
kierownik Zakładu Organizacji Badań Masowych - Centrum Onkologii, Warszawa

Dr n.med. Joanna Sielużycka,
st. asystent Zakładu Diagnostyki Obrazowej, II Wydział Lekarski A.M.

Prof. dr hab. med. Wiesław Jakubowski,
kierownik Zakładu Diagnostyki Obrazowej, II Wydział Lekarski A.M. w Warszawie

Dr n. med. Maciej Postolski,
adiunkt w Zakładzie Diagnostyki Obrazowej, II Wydział Lekarski A.M. W Warszawie

Prof. dr hab. med. Leszek Królicki,
kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej i Rezonansu Magnetycznego, I Wydział Lekarski A.M. w Warszawie

Dr n. med. Tadeusz Kubicki,
kierownik Pracowni Cytodiagnostyki i Histopatologii, Szpital Grochowski w Warszawie

Dr n. med. Maria Monika Nagadowska,
adiunkt Kliniki Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej, Centrum Onkologii, Warszawa

Prof. dr hab. med. Romuald Dębski,
kierownik Kliniki Ginekologii i Położnictwa CMKP, Warszawa

Dr n. med. Ewa Dybiec,
adiunkt Zakładu Radiologii Dziecięcej A.M. w Lublinie

Spis treści

Wstęp ............................................................................................................................9
1. Rak sutka jako populacyjne zagrożenie dla zdrowia i życia kobiet zachodniego świata..............................................................................................11
2. Standardy i możliwości mammografii w diagnostyce chorób sutka................26
3. Standardy i możliwości sonomammografii w diagnostyce chorób sutka........39
4. Komplementarność mammografii i sonomammografii w diagnostyce chorób sutka ................................................................................57
5. Standardy i możliwości mammografii rezonansu magnetycznego w diagnostyce chorób sutka................................................................................64
6. Standardy i możliwości badań izotopowych w diagnostyce chorób sutka..........................................................................................................70
7. Standardy i możliwości obrazowania węzłów chłonnych w chorobach sutka................................................................................................81
8. Standardy i możliwości badań mikroskopowych w diagnostyce chorób sutka..........................................................................................................91
9. Diagnostyka obrazowa w chorobach sutka - punkt widzenia chirurga..........99
10. Współczesne możliwości leczenia raka sutka..................................................109
11. Choroby sutka a hormonalna terapia zastępcza ............................................126
12. Diagnostyka obrazowa w chorobach młodzieńczego sutka ..........................136
13. Sonomammografia męskiego sutka ................................................................143
14. Algorytm diagnostyczny z wykorzystaniem badań obrazowych i mikroskopowych w chorobach sutka ............................................................155